Η κατάπωση ξένων σωμάτων (ΞΣ) είναι συχνή στα παιδιά ηλικίας 6 μηνών με 5 ετών, ωστόσο μπορεί να προσβάλλει παιδιά όλων των ηλικιών (τα παιδιά μικρότερα των 6 μηνών μπορούν να καταποιούν ΞΣ στο παιχνίδι π.χ. με τον μεγαλύτερο αδελφό). Πολλές φορές δεν γίνεται αντιληπτό από τους γονείς. Σε παιδιά μεγαλύτερων ηλικιών ή στους ενήλικες δεν συμβάνει συχνά. Εάν συμβεί μπορεί να έγινε από απροσεξία ή ακόμη και μετά από σκόπιμη κατάπωση (π.χ σε ασθενείς με ψυχική ασθένεια, νοητική αναπηρία, κλπ…).
Συχνά αντικείμενα που “καταπίνουν” τα παιδιά είναι:
Κέρματα, μικρά κομμάτια από παιχνίδια, μικρά μολύβια, τάπες από στυλό, μπαταρίες, παραμάνες, βελόνες…
Η κατάπωση ξένων σωμάτων που σχετίζονται με τα τρόφιμα όπως αγκάθες από ψάρια και κόκκαλα καταπίνονται πιό συχνά από μεγαλύτερα παιδιά και ενήλικες.
Τα περισσότερα ξένα σώματα που έχουν καταποθεί θα περάσουν με ασφάλεια από το έντερο και τα αποβληθούν με τα κόπρανα (80-90% των ΞΣ που φτάνουν στο στομάχι θα περάσουν με ασφάλεια). Υπάρχει όμως και η πιθανότητα βλάβης στο γαστρεντερικό σωλήνα ή/και να ενσφηνωθούν. Ορισμένες βλάβες μπορούν να αποβούν απειλητικές για τη ζωή (π.χ. διάτρηση του οισοφάγου – μεσοθωρακίτιδα, διάτρηση στομάχου – περιτονίτιδα).
Ενδείξεις για επείγουσα μεταφορά του παιδιού στο Νοσοκομείο:
-
Όταν το ξένο σώμα προκαλεί απόφραξη του αεραγωγού (δύσπνοια, ρεγχάζουσα αναπνοή)
-
Σιελόρροια (τρέχουν τα σάλια του παιδιού)
-
Αδυναμία στην κατάπωση υγρών
-
Αιμόπτυση: το παιδί “φτύνει” αίμα από το στόμα
-
Εάν το παιδί έχει καταπιεί μπαταρία
-
Υποψία διάτρησης του εντέρου
-
Σημάδια σήψης: ταχύπνοια (αναπνέει γρήγορα), ταχυκαρδία, χαμηλή αρτηριακή πίεση…
Πρώτες βοήθειες στο σπίτι
-
Εάν βλεπετε το ξένο σώμα στο στόμα του παιδιού σας προσπαθείστε με πολύ προσοχή και ψυχραιμία να το αφαιρέσετε. Μόνο εάν το βλέπετε!!
-
Εάν δεν βλέπετε το ξένο σώμα ΜΗΝ τοποθετήσετε το δάκτυλό σας για να το αφαιρέσετε. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να σπρόξετε το ξένο σώμα πιό βαθειά.
-
Εάν παρατηρείτε απόφραξη του αεραγωγού ή του οισοφάγου, το παιδί σας θα πρέπει να είναι σε καθιστή θέση και να μεταφερθεί άμεσα στο πλησιέστερο νοσοκομείο.
-
Επικοινωνίστε άμεσα με τον παιδίατρό σας ή με τον ΩΡΛ σας.
Θεραπεία
-
Μπαταρίες που έχουν ενσφηνωθεί στον οισοφάγο χρήζουν επείγουσα αφαίρεση υπό γενική αναισθησία.
-
Αντικείμενα που προκαλούν πλήρη απόφραξη του οισοφάγου χρήζουν αφαίρεση.
-
Αντικείμενα που προκαλούν μερική απόφραξη, όπου το παιδί είναι ικανό να καταπιεί το σάλιο του και το ξένο σώμα έχει μεγάλη πιθανότητα να περάσει με ασφάλεια το γαστρεντερικό σωλήνα, μπορούν να τεθούν υπό παρακολούθηση στο νοσοκομείο. Εάν δεν περάσει, θα χρειαστεί αφαίρεση.