Λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση στα παιδιά

Τι είναι η λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση στην παιδική ηλικία?

Οι τροφές ή/και τα υγρά μετά την κατάποση “ταξιδεύουν” στον οισοφάγο και καταλήγουν στο στομάχι, όπου υπάρχουν τα οξέα τα οποία βοηθούν στην πέψη. Κάθε άκρο του οισοφάγου έχει ένα σφιγκτήρα αποτελούμενο απο δακτύλιο μυών (άνω και κάτω οισοφαγικοί σφιγκτήρες). Όταν τα δακτυλίδια των μυών δεν λειτουργούν σωστά, τότε μπορεί να δημιουργηθεί η “καούρα” ή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Μερικές φορές το όξινο περιεχόμενο του στομάχου θα φτάσει στον οισοφάγου (πέρα του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα) ή/και στον λαιμό (πέρα του άνω οισοφαγικού σφιγκτήρα). Όταν συμβεί αυτό, το όξινο υλικό έρχεται σε επαφή με τον ευαίσθητο ιστό του λαιμού ή/και της μύτης. Αυτό είναι γνωστό ως λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση.

Τα βρέφη

Κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους, τα βρέφη έχουν συχνά λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση που προκαλείται από την ανωριμότητα του άνω και κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα, της μικρότερης απόστασης του στομάχου μέχρι το λαιμό και μην ξεχνάμε ότι τα βρέφη περνούν το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε οριζόντια θέση. Περίπου 1 στα 500 βρέφη παρουσιάζει την πάθηση αυτή.

Όταν η παλινδρόμηση προκαλεί προβλήματα αεραγωγού (αναπνοής) ή προβλήματα διατροφής, απαιτείται αξιολόγηση από ειδικό.

Ποιά είναι τα συμπτώματα της λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης (ΛΦΠ)?

Οι ενήλικες μπορεί να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν τη ΛΦΠ ως πικρή γεύση στο πίσω μέρος του λαιμού και την αίσθηση ξένου σώματος ή κάτι “κολλημένου” στο λαιμό παρά τις προσπάθειες να καθαρίσουν το λαιμό τους. Μερικοί ενήλικες μπορεί επίσης να παρουσιάσουν μια αίσθηση καψίματος στο λαιμό. Ένα πιο ασυνήθιστο σύμπτωμα είναι η δυσκολία στην αναπνοή, η οποία συμβαίνει όταν τα όξινα έρχονται στον λάρυγγα και προκαλείται κλείσιμο των φωνητικών χορδών, γεγονός γνωστό ως “λαρυγγόσπασμος”.

Τα βρέφη και τα παιδιά δεν μπορούν να περιγράψουν τα συμπτώματα  όπως οι ενήλικες. Επομένως η ΛΦΠ αναγνωρίζεται κυρίως από την υποψία των γονέων στα άτυπα συμπτώματα του παιδιού και στην αξιολόγηση του παιδιάτρου σε συνεργασία με τον παιδο-ωτορίνολαρυγγολόγο.

Τα προβλήματα της αναπνοής και του αεραγωγού είναι τα συνηθέστερα εμφανή συμπτώματα της ΛΦΠ στα βρέφη και στα παιδιά.  Παρακάτω παρουσιάζουμε ορισμένα συμπτώματα:

Χρόνιος βήχας

Βράχος φωνής

Εμετός

Θορυβώδης αναπνοή

Υποτροπιάζουσες λαρυγγίτιδες

Υποτροπιάζουσες πνευμονίες

Εισρόφηση

Αίσθημα ξένου σώματος στο λαιμό (μεγαλύτερα παιδιά)

Αντιδραστική νόσος του αεραγωγού (άσθμα)

Επεισόδια άπνοιας στον ύπνο

Διατροφικές δυσκολίες

Κυάνωση (μπλε απόχρωση δέρματος μετά απο δυσκολία στην αναπνοή)

Μη σωστή ανάπτυξη των βρεφών/παιδιών

Παθήσεις που επηρεάζονται απο τη λαρυγγοφαρυγγική παλινδρόμηση στα παιδιά

  • Υπογλωττιδική στένωση
  • Λαρυγγομαλακία
  • Άσθμα
  • Υποτροπιάζουσες ωτίτιδες
  • Οζίδια των φωνητικών χορδών
  • Κοκκιώματα των φωνητικών χορδών
  • Αλλεργική ρινίτιδα

Ποιές είναι οι επιπλοκές της λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης?

Σε βρέφη και παιδιά, η χρόνια έκθεση των λαρυγγικών δομών σε όξινα περιεχόμενα μπορεί να προκαλέσει μακροχρόνια προβλήματα στην αναπνευστική οδό όπως: στένωση της περιοχής κάτω απο τις φωνητικές χορδές (υπογλωττιδική στένωση), βραχνάδα και ενδεχομένως δυσλειτουργεία της ευσταχιανής σάλπιγγας, προκαλώντας έτσι υποτροπιάζουσες ωτίτιδες ή επίμονη εκκριτική ωτίτιδα (υγρό στο αυτί), ακόμα και συτμπτώματα ρινοκολπίτιδας (ιγμορίτιδας).

Πώς γίνεται η διάγνωση της λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης?

Όπως προαναφέρθηκε, εάν οι γονείς παρατηρήσουν τα συμπτώματα της ΛΦΠ στο παιδί τους, ο παιδο-ωτορινολαρυγγολόγος μπορεί να πραγματοποιήσει μια ρινοφαρυγγοσκόπηση – λαρυγγοσκόπηση με βρεφικό/παιδικό εύκαμπτο ενδοσκόπιο 2mm μέσα απο το ρουθούνι του βρέφους ή του παιδιού ώστε να ελέγξει τον λάρυγγα και τις ανατομικές δομές του. Μπορεί επίσης να τεθεί σε 24ωρη παρακολούθηση το pH του οισοφάγου ή σε περαιτέρω αξιολόγηση του παιδιού σε συνεργασία με γαστρεντερολόγο υπό γενική αναισθησία. Αυτό θα περιελάμβανε την άμεση εξέταση του λάρυγγα (άμεση λαρυγγοσκόπηση), πλήρη ενδοσκοπική εξέταση της τραχείας και των βρόγχων (βρογχοσκόπηση) και οισοφαγοσκόπηση – γαστροσκόπηση.

Το ιστορικό που θα ληφθεί από τους γονείς, η φυσική και η ενδοσκοπική εξέταση του παιδιού έχουν καθοριστική σημασία στη διάγνωση της ΛΦΠ,

Η θεραπεία της λαρυγγοφαρυγγικής παλινδρόμησης

Δεδομένου ότι η ΛΦΠ αποτελεί επέκταση της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης (ΓΟΠ), η επιτυχής αντιμετώπιση της ΛΦΠ βασίζεται στην επιτυχή αντιμετώπιση της ΓΟΠ.

Σε βρέφη και παιδιά οι βασικές συστάσεις μπορούν να περιλαμβάνουν:

1. Να δίνετε στο παιδί μικρότερα γεύματα και να τρωει πιο συχνά.

2. Αν είναι βρέφος, είναι χρήσιμο μετά το γεύμα να το τοποθετείτε για λίγο χρόνο στο relax. Μπορείτε επίσης να το κρατάτε όρθιο στην αγκαλιά σας για περίπου 20-30 λεπτά.

3. Μην το βάζετε στο κρεβατάκι του αμέσως μετά το γεύμα.

4. Είναι χρήσιμο το κρεβατάκι του παιδιού να έχει κλίση 30-45 μοίρες και το κεφάλι του μωρού να τοποθετείται στο ανυψωμένο μέρος.

5. Υπάρχουν ειδικά γάλατα που μόλις φτάσουν στο στομάχι πήζουν και έτσι πιο δύσκολα παλινδρομεί το περιεχόμενο του στομάχου προς τον οισοφάγο. Πάρτε τη συμβουλή του παιδιάτρου σας, ο οποίος θα κρίνει αν χρειάζεται το παιδί σας το ειδικό γάλα.

6. Επίσης τα παιδιά με γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση είναι προτιμότερο να σιτίζονται με παχύρρευστες κρέμες.

7. Στα μεγαλύτερα παιδιά είναι πολύ συμαντική η αλλαγή/αποφυγή των τροφικών συνηθειών όπως: καυτερά, όξινα, πικάντικα, λιπαρά, τηγανιτά, fast food, junk food!!, καφεϊνούχα ποτά, σοκολάτες, όξινοι χυμοί φρούτων.

8. ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ και ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ !!!!!!!!!

Εάν τα πιο πάνω μέτρα δεν αποδώσουν, πιθανό να σας συνταγογραφήσουμε κάποιο φάρμακο, π.χ. αντιόξινα.

Σε πάρα πολύ σοβαρές και σπάνιες  καταστάσεις, που δεν ανταποκρίνονται στη φαρμακευτική αγωγή, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση. Στις περιπτώσεις αυτές περιλαμβάνονται τα παιδιά:
• Με επεισόδια άπνοιας
• Επανειλημμένα επεισόδια πνευμονίας
• Έντονη οισοφαγίτιδα